Akcja utworu rozgrywa się w XVII wieku. Jest to powieść przygodowa, której głównym bohaterem jest tytułowy Robinson Crusoe. Poznajemy go jako młodego, żądnego przygód młodzieńca, którego od zawsze marzeniem było pływać po morzach i ocenach, co było jednak sprzeczne z wolą jego ojca.
Utwór ten opisuje poczynania dzielnego bohatera w czasie jego pobytu na bezludnej wyspie.
Robinson przychodzi na świat w 1632 roku jako najmłodszy z synów rodziny kupieckiej. Jego dwaj starsi bracia zginęli na morzu – utonęli. Zrozpaczony ojciec dostrzegając marzycielską i rządną przygód naturę swego syna, robi wszystko by odwieść chłopca od takiej samej zgubnej przyszłości. Młody Robinson początkowo słucha zakazu ojca i na kilka miesięcy porzuca myśl o karierze marynarskiej i zajmuje się handlem.
Któregoś dnia spotyka swojego dobrego kolegę Williama, który oferuje chłopcu pracę na statku jako majtek. Robinson zgadza się bez namysłu. Nie mówi jednak o tym swoim rodzicom i potajemnie wymyka się z domu. Statek na którym przebywa młodzieniec w wyniku burzy i sztormu ulega zniszczeniu. Załoga statku ewakuuje się na szalupach i przybywa do Londynu. Nasz bohater posiada wystarczająco dużo pieniędzy by bezpiecznie powrócić na ląd do domu rodzinnego. Spotyka jednak kapitana, który słysząc o jego planach, zaproponował chłopcu kolejną wspólną dużą podróż do Afryki w celu nawiązania kontaktów handlowych z tamtejszą ludnością. Robinson chętnie przyjmuje propozycję kapitana. Po udanym pobycie w Afryce Robinson planuje kolejny raz powrót do swego domu rodzinnego ale tym razem na przeszkodzie staje choroba kapitana – zapada on na malarię i chłopiec wraz z żoną kapitana sprawuje pieczę nad chorym. W rezultacie po kilku tygodniach kapitan umiera a chłopiec otrzymuje od wdowy pokaźną sumę pieniędzy
